“Once you have tasted flight, you will forever walk the earth with your eyes turned skyward, for there you have been, and there you will always long to return.” Leonardo da Vinci.

donderdag 17 januari 2013

Twinstar / Formation flight


Afgelopen zaterdag was de eerste vliegdag van dit jaar, en dat begon meteen erg leuk.

Bij de club hadden we tot een paar jaar geleden een vliegtuig van het merk Diamond. Dit merk komt uit Oostenrijk en ze maken prachtige vliegtuigen; gestroomlijnd en aalglad door veel gebruik van kunststof i.p.v. good old fashion vliegtuig aluminium vol met klinknagels.
We hadden een Diamond van het type DA40, de PH-SVR. Dat was een single engine 4 seater, maar vanwege het beperkte vermogen van de motor slechts geschikt voor 3 volwassenen. Het was een van mijn favorieten, maar het toestel werd helaas verkocht.

Dit merk maakt ook vliegtuigen met twee motoren (twins), die er minimaal net zo mooi uitzien. Als die het platform op worden gerold staat er ook wat. Persoonlijk vind ik het de mooiste twin in deze klasse. Dit type heet DA42; 4 seats, 2 engines.

Om dit te mogen vliegen heb je een MEP rating nodig op je brevet; Multi Engine Piston. Dat heb ik niet, ik heb alleen een SEP rating (Single Engine Piston). MEP vliegen is natuurlijk heel gaaf, maar ook behoorlijk duur, al gauw de dubbele prijs. Wat niet erg is als het toestel ook twee maal zo snel vliegt (want dan kost het effectief niet veel meer) maar dat is niet zo, de winst is een knoop of 20/30 aan snelheid. Gaaf om te kunnen, maar wel prijzig dus.

Het is natuurlijk wel cool om een keer mee te vliegen met zo'n ding en dat kon afgelopen zaterdag.
Twee van de vliegers waar ik mee vloog op de Cessna PH-VZV vliegen op zo'n DA42, de PH-TSN. Deze heeft EHRD als thuisbasis. Etienne (een van die vliegers) wilde een retourtje Antwerpen (EBAW) doen en had plaats over voor meevliegers. Na wat afzeggingen bleek er plaats voor zowel mij en Bianca, dus we konden allebei mee.

Het toestel staat (net als de VZV stond) in een hangaar op Foxtrot aan de andere kant van het vliegveld. Dus via poort 19 naar binnen, waar we rond 10:30 hadden afgesproken. Van te voren hadden we in de terminal een (betaalde) instapkaart gehaald, want die heb je nodig als je niet commercieel, maar wel internationaal vliegt. Vlieg je nationaal is het gratis. Dus....

Toen we bij de hangaar kwamen werd het toestel net naar buiten gereden. Wat een beauty.























































Er moest nog wat brandstof bij en aangezien het toestel op Jet-A1 vliegt moest de tankwagen komen voorrijden. 2x50 liter erbij in de tanks was voldoende. Etienne deed de preflight terwijl Bianc en ik wat foto's schoten.




















Na het tanken en de pre-flight stapten we in. De startup procedure is natuurlijk wat langer dan ik gewend ben, mede doordat er een prachtige Garmin G-1000 glass cockpit in zit. Omdat we IFR (Instrument Flight Rules) had Etienne nog wat meer programmeer werk. En natuurlijk twee motoren, die ieder ook best wat opwarm tijd nodig hadden in de koude buitenlucht.




















Nadat alles 'almost in the green' was konden we rustig taxieen naar runway 06, intersection V4. Omdat het een erg mooie dag was was het behoorlijk druk met vertrekkende toestellen. V4 stond al vol met toestellen die een run-up aan het doen waren waardoor wij werden doorgestuurd naar de Holding 06, een oprit eerder.
Nadat Etienne de run-up had gedaan konden we vertrekken, via een de Whiskey 1 Alpha depature. Dit is een voorgeschreven standaard instrument vertrek procedure voor zuidelijke richtingen. Op papier ziet er er zo uit:


















Track 057° MAG. At RTM VOR turn right to track 064° MAG (RTM 064). At 2.3 RTM turn right to track 153° MAG. At 6.2 RTM turn right to intercept SPL 195 to WOODY (57.5 SPL).

Ik probeer het te beschrijven, met zeer beperkte IR kennis.  ;-)   Houdt na take-off koers 057 aan (verlengde runway 06). Vanaf het VOR baken RTM (deze staat in het verlengde van baan 06) draai naar rechts naar koers 064 (ofwel volg radiaal 064 van RTM). Na 2,3 DME (afstand in nautical mijlen tot het baken RTM) draai naar rechts naar koers 153. Op 6.2 DME RTM draai weer naar rechts en onderschep radiaal 195 van het VOR baken SPL (deze staat bij Schiphol) en vlieg zo naar waypoint WOODY, dat op 57,5 DME van SPL ligt. Alle baken frequenties  programmeer je v.t.v. in de radio's en alles koersen zet je ook al goed op de VOR instrumenten. Dat scheelt veel werkdruk direct na take-off.

Als je gebruikt maakt van GPS voor de route is het een stuk makkelijker: je programmeert de waypoints EHRD / RTM / EH157 / EH161 / EH154 / WOODY gewoon in. Met een beetje geluk kent de GPS zelfs deze standaard departure al. De G1000 heeft dat in de database staan.

Etienne had de hele procedure in de Garmin geprogrammeerd, waardoor de autopilot gebruikt kon worden. Kort na take-off mocht die het dan ook overnemen. Je voelt tijdens de start rol toch wel dat je wat meer in je stoel gedrukt wordt door het vermogen van twee motoren.
We mochten initieel klimmen naar 3000 voet en daarna naar  Flight Level 50, ruwweg 5000 voet. De QNH was 1016, wat dicht in de buurt ligt van de standaard QNH; 1013. Tijdens het stijgen schakel je over van de huidige druk naar de standaard druk op een hoogte van 3000 voet (voor IFR, 3500 voet voor VFR).





















De vlucht naar Antwerpen is best kort, iets meer dan een half uurtje. Dus al snel werden we overgezet op Antwerpen voor de approach, in dit geval een VOR-DME approach voor runway 11. Maar we kregen al snel wat koersen door om te volgen en werden zo voor de baan geleid. Dan is het even uitrekenen wanneer je verder moet gaan dalen, rekening houdend met je snelheid, de afstand, de tegenwind en de hoogte die je moet kwijtraken. De landing was prachtig, kan 'ie wel die Etienne. ;-)

Taxi ritje via Bravo1 and the main apron to the general aviation platform. Op de MFD van het toestel was netjes een airport taxi chart te zien met de exacte positie van het toestel. Lijkt me erg handig op grotere luchthavens of bij wat minder weer. Die Garmin G1000 is een erg mooi systeem, zeker met alle features die in dit toestel aangezet zijn. Maar vergt wel wat training om er goed mee om te kunnen gaan, zeker met IFR vluchten. Het lijkt qua bediening niet erg op de Avidyne Entegra glass cockpit die in de PH-WKB zit.

De lunch in het luchthaven restaurant was prima, maar het ging natuurlijk om het vliegen. Het was 13:45 LT en weer tijd om terug te gaan naar Rotterdam. We stapten weer in voor de IFR vlucht terug naar homebase.
De general avaiation parking ligt bij de kop van baan 11, dus de taxi rit was kort. Run-up voor de gele strepen en wachten op toestemming om te vertrekken. Dit maal via de Putty 4 Echo departure (Climb straight ahead. At 1 500 ft QNH, LT to intercept R-005 BUB, LT to intercept R-308 BUN to PUTTY. After PUTTY to HSD (DEST EHAM) or STD (all other DEST). Deze was door Etienne weer voorgeprogrammeerd in de Garmin. In feite programmeer je op zo'n korte vlucht de bestemming (EHRD) en geeft dan de procedures op voor vertrek en aankomst. In dit geval zat er niet zo veel tussen omdat de luchthavens redelijk dicht bij elkaar liggen.

We kregen van Amsterdam al gauw een direct PS (Papa Sierra, een NDB baken recht voor baan 06 van EHRD) en daarna was het de ILS-06 oppikken en die afvliegen. Dat IFR vliegen is zo moeilijk nog niet. ;-D

Dat vliegen in die Diamond Twinstar was en erg leuke ervaring en kan van the bucket list. Als ik ooit echt niet meer weet wat ik met m'n geld moet doen... ;-)
Ik had een GoPro camera meegenomen tijdens deze vlucht. De hele vlucht staat erop, maar de lange stukken zijn versneld om het wat in te korten. 



Direct na deze vlucht zou ik zelf ook nog gaan vliegen, dus meteen door naar de club. Ik zou met Arjan en wat passagiers gaan een lokale vlucht doen, o.a. boven Rotterdam. Er waren twee Robins gereserveerd, de PH-SPZ en de PH-SVU. Ik zou de laatste meenemen.

Omdat de vluchten direct achter elkaar waren gepland had ik alle voorbereiding v.t.v. gedaan. Alleen nog even het laatste weer checken, maar dat was al de hele dag prachtig stabiel. Arjan had al gekeken hoeveel brandstof er in de SVU zat en een halfvolle tank was prima voor een vlucht van 45 minuten.

We stapten met z'n allen in en vertrokken ongeveer tegelijk richting runway 06, intersection Victor 4. Het was nog steeds behoorlijk druk en we moesten ruim 10 minuten wachten voordat we daadwerkelijk in take-off konden. Via een Hotel departure vlogen we richting de Maasvlakte(n) waar we overschakelden naar Rotterdam Approach omdat we naar 3000 voet wilden klimmen. Op zich niet verplicht (klasse E airspace) maar aangezien 06 in gebruik was is dat wel zo netjes, dan kunnen ze ons i.i.g. oproepen als we in de weg vliegen. Het kan sowieso geen kwaad.

Op 3000 voet aangekomen deden we wat formatie vliegwerk. De lucht was enorm stabiel op deze hoogte, zo glad als een biljardlaken. Er werden over en weer wat leuke foto's genomen. Deze is vanuit ons vliegtuig genomen.















Deze foto is vanuit de SPZ naar ons toestel:


















Daarna daalden we naar 1300 voet om via de Nieuwe Waterweg weer naar Rotterdam te vliegen, altijd een leuk stukje vliegen met veel te zien zoals de Euromast midden op deze foto.















Al met al een leuke dag om het nieuwe vliegjaar mee te beginnen!

1 opmerking: